Hayır diyemiyorum diyen kişiler; iç sesim ‘’hayır’’ dese de insanlara karşı ‘’tabiki, olur ya da tamam’’ demekten başka bir şey ağzımdan istemesem de çıkmıyor der. Gerçekte yapmak ya da olmak istemediği bir çok durumda bu yüzden kalırlar. Hayır diyemeyen kişi, insanları memnun ederken kendim mutsuz oluyorum ve ben bu kadar uyum sağlarken insanlar bana karşı aynı özeni göstermediğine dair hayal kırıklıkları ile dolu bir hayat yaşıyorum'' hissini yaşarlar.
İstemediğiniz halde kendinizi hep bu durumda buluyor,duygularınız insan ilişkilerinde bu şekilde devam ediyorsa bir şekilde sizde olumsuz duygular olacak ve bir problem haline gelmeye başlayacak ancak hayır diyememeye devam etme döngüsünden çıkamadığınız için kendi içinizde yaşayacaksınız.
HAYIR DİYEMEME NEDENİ
Hayır diyememek aslında 'kendi isteğimiz için biri/birşeyi reddetmek' anlamına gelir. Bu reddetme davranışını gerçekleştiremeyen yani hayır diyemeyen bir çok kişi psikoterapilerde aslında eğer hayır derse kendisinin ''reddedileceği'' korkusu ve bu duyguyu yaşamamak için için herkesi memnun etmeye odaklı bir hayay sürdüklerini fark eder.
İnsanlarla ilişkilerde hayır diyememenin temelinde, ilk ilişki kurduğumuz kişi yani bakımverenimiz (ebeveyn) vardır. Hayır demek aslında istemediğimiz bir şeyi ifade etmektir. Çocukluk çağında baskın, otoriter, eleştirel ebeveyn figürü ile büyüyen çocuk bilinçdışında ebeveyninin suratındaki bu duyguyu ruhsal olarak içine alarak kendini kötü hisseder. Bu kötü duyguların kaynağında kendini gören çocuk, hem bakımvereninin yansıttığı suçlu hissettirişi yaşamama hem de eğer ebeveynini bu nedenle çocuğuna ‘kızma, seni sevmiyorum deme, seni başkasına vereceğim deme…’’ gibi cezalandırıcı bir tutum içerisine girerse; bu yoğun duygularla başa çıkamayan çocuk kendi isteklerinden feda etmek durumunda hisseder. Bu şekilde büyüyen çocuklar ise yetişkinliklerinde de sanki hayatlarındaki her insanı bakımvereninin bir kopyası gibi bilinçdışında ‘’hayır’’ dediğinde aynı bakımvereninin tehdidi gibi onu reddeceği, sevgisinden mahrum bırakacağı ya da cezalandıracağı duygusunu yaşamamak için kendinden feda etmeyi ve aslında yine mutsuz olmayı seçer.
HAYIR DİYEMEME ÇÖZÜMÜ
Hayır diyememe bir hastalık olmasa da sizi çok yıpratmaya başladığı noktada depresyon, anksiyete bozukluğu, bağımlılık, karamsarlık gibi nedenler ortaya çıkar. Hayır diyememe noktasında teknikler uygulayan, kitaplar okuyan bir çok insan bunların yetersizliğini fark eder. Hayır diyememenin üzerine gitmek sadece anlık bir çözüm arayışıdır.
Hayır diyebilmek ve çözüm bulmak için Psikanalitik Psikoterapi ile bilinçdışında duygu ve çatışmalar terapide çalışılmalıdır. Psikoterapide hayır diyememenin çözümünü, kişinin davranışlarının altında yatan duygularının anlamlandırması gerekir. Çünkü bu noktaya geldiğinde kişinin işlevsiz savunmalara da ihtiyacı kalmayacaktır.