Panik Atak Neden Olur? İlaçla Neden Geçmez

Panik atak, görünürde hiçbir neden yokken birden başlayan yoğun korku, kaygı ve fiziksel belirtilerle kendini gösterir.

Ama aslında panik atak, hiçbir zaman “nedensiz” değildir. Çoğu zaman bilinçdışı düzeyde bastırılan duyguların, çözümlenmemiş çatışmaların ve içsel sıkışmaların bedensel bir dışavurumudur.

Bu yazıda, panik atağın neden kaynaklandığını ve neden tekrar tekrar yaşandığını psikanalitik bir bakış açısıyla ele alacağız.

Panik Atak Neden Olur

Panik atak, genellikle kişinin duygularını bastırması, yaşadığı kaygı ve sıkışmayı kelimelere dökememesi sonucu ortaya çıkar.

Kontrolü kaybetme korkusu, terk edilme kaygısı, değersizlik hissi ya da hayal kırıklığı gibi içsel çatışmalar birikir…

Ve sonunda, beden alarm verir.

“Söylenemeyen şey, titremeye başlar. Bastırılan duygu, çarpıntı olarak geri döner.”

Psikanalitik olarak panik atak, bilinçdışında kelimelere dökülemeyen bir ruhsal çığlığın bedensel bir sahnesidir.

Panik Atak Neden Kaynaklanır

• Bilinçdışı çatışmalar: Çocuklukta yaşanmış ama bastırılmış korkular, öfke ya da suçluluk duyguları

• Kayıp ve ayrılıklar: Ani kayıplar, ayrılıklar ya da ilişki sonları

• Kimlik krizleri: Bilinçdışında “Kimim?”, “Ne istiyorum?”, “Nasıl biri olmalıyım?” gibi sorularla baş edememe

• Yoğun bastırma: Ağlamamak, kırılmamak, güçlü kalmak zorunda hissetme

Bedenin verdiği tepki, aslında ruhun farkına varılmak isteyen kısmıdır.

Panik Atak Neden Geceleri Daha Fazla Olur

Gece, zihnin meşguliyetinin azaldığı, yalnızlığın ve iç sesin daha çok duyulduğu bir zaman dilimidir. Kişi gündüz bastırdığı düşüncelerle baş başa kalır. Ayrıca gece, bilinçdışının en aktif olduğu zamanlardan biridir.

“Gece gelen panik, aslında gün boyunca bastırılmış duyguların geri dönüşüdür.”

Panik Atak Neden Aniden Başlar

“Birden başladı” gibi görünse de panik atak, uzun süredir biriken duyguların ani patlamasıdır. Bedenin ve zihnin taşıyamadığı bilinçdışı duygusal yük bir kırılma anında taşar.

Bu an bazen küçük bir tetikleyiciyle gelir: bir bakış, bir haber, bir yalnızlık hissi…

Ancak o an, geçmişte çözümlenmemiş başka hikâyelerin tetiklenmesidir.

Panik Atak Neden Geçmez

Panik atağı sadece bir kriz olarak görmek ve onunla savaşmaya çalışmak çözüm getirmez. Semptomlarla savaşmak, nedenlerini duymamayı tercih etmektir. Bu nedenle ataklar sönse bile başka şekillerde geri gelir.

“Panik geçmez, çünkü terapide onun bize ne anlattığını dinlemiyoruz.”

Panik Atak Neden Tekrarlar

Bilinçdışı, çözülmemiş duyguları tekrar tekrar ortaya koyma eğilimindedir. Bir duygu bastırıldığında, bir başka zaman ve bedensel biçimde yeniden gelir.

Kişi sadece “geçsin” ister ama neden geldiğini psikoterapide anlamaya çalışmazsa, bu tekrar döngüsü kaçınılmazdır.

İlaç Tedavisi ve Diğer Terapiler Neden Kalıcı Çözüm Sunamaz

İlaç tedavisi genellikle panik atak semptomlarını bastırır.

Kişi kendini bir süre daha “iyi” hissedebilir. Ama neden “o an” yaşandığını anlamadığında, başka bir dönemde başka bir şekilde geri döner.

Benzer şekilde, Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) veya maruz bırakma çalışmaları, nefes egzersizleri, EMDR tedavileri semptomun çevresini yapılandırır. Kişi krizle baş etmeyi öğrenir, ancak:

• Kriz neden geldi?

• Benim içimde neyi bastırıyor?

• Bu atak hangi duygunun konuşamadığı hali?

Bu sorularla çalışmazsa, sadece yüzeyde kalır. Yani kişi, örneğin asansöre binmeye tekrar başlar ama panik başka bir alanda yeniden ortaya çıkar: ilişkide, yalnızlıkta, kalabalıkta…

Panik atak yer değiştirir, çünkü çözülmemiş duygular da yer değiştirmeye devam eder.

Psikanalitik terapi ise bu “neden hep geri dönüyor?” sorusunun cevabını birlikte bulmaya çalışır.

Panik Ataktan Kurtulmak İçin Ne Yapmalıyım

Geçici teknikler (nefes egzersizi, dikkat dağıtma vb.) yalnızca krizi hafifletir.

Ancak panik atağın kökenine inmeden kalıcı bir çözüm sağlamak mümkün değildir.

Psikanalitik psikoterapi, panik atağı bir semptom olarak değil, bir anlam olarak görür.

Ve bu anlamın kişiyle birlikte çözümlenmesiyle ataklar doğal biçimde söner.

⸻

Panik atakla ilgili daha fazla bilgi almak ve psikanalitik terapi sürecini detaylıca öğrenmek için şu yazımı okuyabilirsiniz.

👉 Panik Atak Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?