ERGENLERDE TAKINTI (OKB) HASTALIĞI

Ergenlikte OKB belirtileri, ergenlerde takıntı hastalığı nasıl geçer, obsesif çocuğa ne yapmalı ve ergenlerde OKB Tedavisi hakkında sizlere yol gösterecek bu yazıyı dikkatle okumanızı tavsiye ediyoruz.

OKB (Takıntı Hastalığı) ve diğer psikolojik hastalıklar en sık ergenlik ile başlamaktadır. Ergenlik; çocukluk ile yetişkinlik arasındaki yolculukta köprü olan gelişim dönemidir. “Ben’’in oluşumundaki belirleyiciliği barındıran; çocukluk ile vedalaşarak yetişkinliğe yönelinen süreçtir.

Bu dönemde ergen zamanla ebeveynleri ile ilişkilerinde mesafeli bir tutum sergiler. Dışarıya yönelir bazen de tüm ortamlardan kendisini çekerek okul ve sosyal hayatında da içine kapanır. Ergenlik dönemindeki çocuğunun farklılığını fark eden aileler yine de ergenin takıntı ya da OKB nin diğer çeşitleri ile mücadele etmesinden dolayı olan bu değişimi ön göremez. Eğitim öğretim başarısı düşer, ilişkilerinde sorun yaşar ve erişkinliğin getireceği büyümeyi olması gerektiği gibi tamamlayamadan yetişkin olur.

Belki de çocuğunuzun kendisinin dahi fark etmediği ama içinde yaşadığı ruhsal bir bozukluk yaşıyor olabilir. Unutmayalım ki, birçok psikolojik rahatsızlıklar çocuklukta eşik altında ilerlediğinden fark edilmez ve ergenlik başlangıcı ile patlak verir. Bu durumda hastalık olarak karşımıza çıkanların başında OKB (Obsesif Kompulsif Bozukluk) yer almaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), OKB’yi en fazla işlevsellikte yıkım oluşturan 10 hastalık içerisinde almıştır. OKB, çocuk ve ergenlerde nadir görülen bir ruhsal bozukluk gibi inanılırken, yapılan birçok araştırma da gösterildiği ve gözlemlerimizde de yetişkinlerde görülme sıklığı arasında fark bulunmamaktadır. Çünkü bir çok yetişkinin takıntıları da ergenlik hatta çocukluk çağı başlangıçlı fakat fark edilmediğinden dolayı hastalığın OKB’ye evrilmesiyle sonuçlanmaktadır. İstanbul’da lise öğrencileri ile yapılan psikiyatri alanındaki bir uzmanlık tezinde OKB başlangıç yaşının ortalama 14 olduğu bulunmuştur.

ERGENLERDE OKB BELİRTİLERİ

Ergenlerde OKB yaşadığı takıntı türüne göre farklı belirtiler gösterir. Bazı belirtiler ise tüm takıntı çeşitlerinde ortaktır. En sık; onay alma davranışı olarak ''di mi'' ile biten sıkça aynı şeye sormak belirtilerdendir. Ergen güven duyduğu kişiden obsesif düşünce ya da görüntülerin huzursuzluğunu azaltmak için onay ve teyit alma davranışı gerçekleştirir. Diğer ergenlerde yaşanılan en sık belirtiler ise içe kapanma, eskiden yapmadığı bazı davranış kalıplarında bulunma, akademik başarı ve sosyal ilişkilerde azalma görülmektedir. Spesifik olarak ise;

Temizlik, Kirlenme veya Bulaşma Takıntısı olan ergen, tuvalet ve banyoda süre olarak çok zaman geçirmeye başlar. Sabun, şamğuan, dezenfektan, kolonya ve diğer temizlik ürünlerini sıkça kullanmaya başlayabilir veya ergenin belirli şeylere temas etmekten kaçındığını görebilirsiniz.

Dini ve Cinsel Takıntısı olan ergenlerde ise ergen yaşadığı bu durumu çok büyük günah ve utanç duygusuyla yaşadığı için tamamen içe kapanmakta ve ailesine kendisini genellikle açamamaktadır. Dini takıntısı olan ergen, dini açılardan çokça soruya tekrar tekrar cevap arayabilir. Cinsel takıntısı olan ergen ise özellikle bu takıntıları aile bireyleri ya da yakın çevresindeki insanlara karşı da yaşıyorsa tamamen içine dönebilir, salon gibi ortak alanlardan kaçınabilir veya takıntının geldiği insanlarla ilişkileri eskiden çok iyi olsa da onlardan uzak durabilir.

Şüphe Duyma ve Emin Olamama takıntısı olan ergeni sıklıkla eşyalarını kontrol ederken, kapı, ocak, ütü gibi nesneleri tekrar tekrar fişlerini kontrol ederken veya ebeveynlerine durmadan ''şunu kapattım/kapadın dimi, bunun fişi çektim/çektin di mi'' gibi sıkça emin olmak adına sorular sorabilir ya da evden çıkma süresininin bu emin olamama sonucu kontrol etme ihtiyacından dolayı uzadığını fark edebilirsiniz.

OBSESİF ÇOCUĞA NASIL DAVRANMALI

Çocuk ve ergenlere duygularının anlaşılmasını, yargılanmadan ya da suçlanmadan dinlenilmeye hazır davranılması gerekir. Ergen ve çocuklar duygu ve davranışlarını ergenliğin getirdiği tüm fırtınalı bu sürece rağmen yıkılmadan ayakta kalabilecek ve onun duygularını kapsayabilecek ebeveynlerinin varlığına ihtiyaç duyar. Hayatında ne yaşarsa yaşasın OKB ya da başka bir şey ailesinin yanında olduğunu, sıkıntısı olduğunda paylaşabileceğini hissetmesi, çocuğunuzun takıntılarını size anlatabilmesini ve yardım talep edebilmesini kolaylaştıracaktır. Bunu tam olarak sağlayamayan ailelerde, ergen dışarıda ki sosyal hayata dönerek ailesinden uzaklaşırken arkadaşlarıyla yakınlaşır. Genellikle kendisini ailesinin anlayamadığı ve ihtiyaçlarının giderilmediğinden yakınır.

Unutmayalım ki, takıntılar zihinde oluşur. Onları dışarıdan göremezsiniz, bu nedenle de paylaşılması gerekir. Bu durumda çocuğunuzun yaşadıklarını sizinle paylaşabileceğini hissettirmeniz önemlidir.

ERGENLİKTE TAKINTI NASIL GEÇER?

Takıntı (OKB) Hastalığının geçmesi yetişkinlere göre hastalık kemikleşmediğinden daha kolaydır. Ancak takıntılar kendi kendine geçmez. Zaman zaman sadece söner yani üstü örtülür, ancak tedavi görülmezse daha farklı şekillerde ya da artan dozu ile kaygı verici bir biçimde ortaya çıkar. Bu nedenle ilerde daha büyük sorunlarla karşılaşmamak için Psikanalitik Psikoterapiye başvurulmalı, terapilerde çalışılarak takıntının geçmesi mümkündür.

ERGENLERDE OKB TEDAVİSİ

Ergenlik döneminde kendisini gösteren OKB'nin tedavisi Psikanalitik Psikoterapi ile takıntının altında yatan bilinçdışı çatışma, dürtü ve duyguların çalışılması ile mümkündür. Bu nedenle Psikanalitik yönelimli terapi ekolünde aynı zamanda Psikoterapist olan OKB alanında uzman bir psikologa başvurulmalıdır.