Ergenlerde Takıntı Hastalığı (OKB): Düşüncelerine Hapsolmuş Bir Sessizlik

Takıntılar Bazen Dışarıdan Anlaşılmaz… Ama İçeride Çok Gürültülüdür

Ergensin. Biliyorum.

Bir şeylerin seni rahatsız ettiğini ama bunu kimseyle tam olarak paylaşamadığını…

Zihninde tekrar tekrar dönen görüntüler, düşünceler, “ya olursa”lar…

Ellerini kaç kez yıkadığını unuttuğun günleri…

Ya da bir duayı kaç kere ettiğini…

Ve sen bir yandan da tüm bunları kendin bile anlamlandırmaya çalışırken, dışarıdan “abartıyorsun” ya da “takma kafana” gibi sözler duyuyorsun belki.

İşte bu yazı, sadece anne babalara değil, sana da yazıldı.

⸻

OKB Nedir?

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), kişinin zihninden atamadığı rahatsız edici düşünceler (obsesyonlar) ve bu düşüncelerin verdiği gerginliği azaltmak için yaptığı tekrarlayıcı davranışlardan (kompulsiyonlar) oluşur.

Her takıntılı düşünce OKB değildir. Ama düşünceler seni artık kontrol edemediğin davranışlara yönlendiriyorsa, günlük hayatını etkilemeye başladıysa, kendini yalnız ve yorgun hissediyorsan, bu durumun adı konabilir.

Ergenlikte OKB Neden Ortaya Çıkar?

Ergenlik, çocukluktan çıkarken “kim olduğunu” anlamaya çalıştığın bir dönem.

Ama bazen bu süreç o kadar karmaşık hale gelir ki, zihnin kendi kendine savunmalar geliştirmeye başlar. Takıntılar da işte tam burada devreye girer.

Psikanalitik olarak OKB; bastırılmış öfke, suçluluk, yas ve kontrol ihtiyacının dışa vurumudur.

Yani aslında yalnızca bir “alışkanlık” değil, içsel bir çatışmanın sessiz çığlığıdır.

⸻

Belki de Bu Belirtiler Tanıdık Geliyordur?

Kendine Sor:

• Zihninde sürekli tekrar eden bir düşünce var mı?

• “Emin olma” ihtiyacı yüzünden kapıyı ya da fişleri defalarca kontrol ediyor musun?

• Ellerini yıkamadan rahat edemiyor musun?

• Bazen dua ederken, belirli cümleleri tekrar etmeden duramıyor musun?

• “Bu düşünceyi düşündüm, acaba kötü biri miyim?” diye kendine kızıyor musun?

• Etrafındakiler “bu normal” deyip geçiyor ama sen içten içe tükeniyor musun?

Eğer bu sorular seni biraz bile düşündürdüyse, yalnız olmadığını bilmeni isterim.

⸻

Aileler İçin: Çocuğunuzun İçinde Kopan Sessiz Fırtınaları Duyabiliyor Musunuz?

Bazı ergenler yaşadıklarını kelimelere dökemez. Ama bedenleri, davranışları ve sessizlikleri çok şey söyler.

Takıntılı bir ergen; temizlik takıntısı ile saatlerini banyoda geçirebilir,

cinsel ya da dini içerikli obsesyonlarla utanç içinde kendi köşesine çekilebilir,

şüphe takıntısı ile sürekli “dimii” diye teyit soruları sorabilir,

ya da sadece her şeyin “yanlış gideceğini” düşünerek içe kapanabilir.

Ve çoğu zaman bu ergenler, “sorun çıkarmak istemedikleri” için susarlar.

⸻

Ergenlerde Takıntı Hastalığında Ailenin Rolü

İlk adım: yargılamadan dinlemek.

• “Takma kafana” değil, “Anladım, zor bir şey yaşıyorsun” demek.

• “Bu düşünceler sadece senin başına gelmiyor” diye hatırlatmak.

• Onu kendisiyle savaşırken yalnız bırakmamak.

Ve en önemlisi, çocuğunuzda fark ettiğiniz bu belirtilerin gizli bir yardım çağrısı olduğunu unutmamak.

⸻

OKB Kendiliğinden Geçer mi?

Hayır.

Sadece bir süreliğine sönümlenebilir. Sonra başka bir şekilde, daha derin bir biçimde geri dönebilir.

Ergenlikte müdahale etmek, yetişkinlikte kronikleşmesini önlemek açısından hayati önem taşır.

Yani bu yazıyı okuyor olmanız bile aslında çok şeyin başlangıcı olabilir.

⸻

OKB Tedavisi: Psikanalitik Psikoterapi Neyi Farklı Yapar?

Psikanalitik terapide hedef yalnızca semptomu (belirtiyi) bastırmak değildir.

Asıl amaç, bu takıntının neden ortaya çıktığını anlamaktır.

Ergenle kurulan terapötik ilişki sayesinde:

• İçsel çatışmalar görünür hale gelir

• Suçluluk, utanç, öfke gibi duygular işlenir

• Kaygının kökeniyle yüzleşmek mümkün hale gelir

• Zihinsel savunmalar yerine daha sağlıklı baş etme yolları gelişir

Bu nedenle sadece bir psikolog değil, psikanalitik yönelimli çalışan bir uzman psikoterapist ile çalışmak önerilir.

⸻

Ergenlerde OKB İçin Ne Zaman Uzmandan Yardım Alınmalı

• Takıntılar artık günlük yaşamı belirliyorsa

• Ergen dış dünyadan çekilmeye başladıysa

• Aile içinde sürekli gerilim yaşanıyorsa

• “Böyle gitmez” dediğiniz bir iç sesiniz varsa

…artık bir uzmanla görüşmenin zamanı gelmiştir.

⸻

Kendine Not: Sen Anormal Değilsin

Eğer bu yazıyı bir ergen olarak okuyorsan ve içindeki fırtınayı anlamlandıramıyorsan:

Bu yaşadığın şeyler seni “bozuk” ya da “anormal” yapmaz.

Sadece iç dünyanda bir yerlerde çok ses var ve artık biri seni duysun istiyorsun.

Ve evet, duyabiliriz. Bu süreci birlikte taşıyabiliriz.

⸻

Ergenlikte OKB İle İlgili Daha Fazla Bilgi Almak İsteyenlere

Takıntı hastalığı hakkında daha geniş bilgi almak, nedenlerini ve kalıcı çözüm yollarını öğrenmek istersen,

➡ Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Psikodinamik Tedavi Yolu başlıklı yazımı mutlaka okumalısın.